Zachwaszczenie to jedno z większych i popularniejszych zagrożeń dla upraw, z którym muszą mierzyć się rolnicy. Ochrona herbicydowa i zwalczanie chwastów to proces, który wykonywany jest zarówno w jesienią jak i wiosną. Warto jednakże pamiętać, iż w przypadku upraw ozimych powszechnie przyjmuje się, że zabiegi wiosenne powinny mieć przede wszystkim charakter uzupełniający.
Poniżej przedstawimy kilka najważniejszych aspektów ochrony herbicydowej, wykonywanej wiosną. Poruszymy również bardzo ważny problem, a mianowicie zwiększającą się odporność wybranych gatunków na stosowane preparaty chwastobójcze.
Wiosenna ochrona herbicydowa – dlaczego jest ważna?
Ochrona herbicydowa, którą przeprowadza się wiosną, wynika przede wszystkim z tego, że niektóre rodzaje chwastów są trudne, a nawet niemożliwe do identyfikacji jesienią. Szczególne problemy mogą być związane z odpowiednio wczesnym rozpoznaniem gatunków jednoliściennych. Dzieje się tak, dlatego, że są one botanicznie pokrewne zbożom uprawnym. Pamiętajmy, iż chwasty mogą rozwijać się szybciej, niż rośliny uprawowe. Właśnie przez to wygrywają wyścig o wodę, światło, czy składniki pokarmowe. W konsekwencji mogą one być żywicielem dla różnego rodzaju chorób i szkodników. Zaś przede wszystkim ograniczają efektywność uprawy i utrudniają zbiory.
Przed wykonaniem określonych zabiegów, niezbędne jest przeprowadzenie lustracji na polu. Umożliwia ona zweryfikowanie z jakim rodzajem chwastu mamy do czynienia i w jakim natężeniu. Pozwoli to nam dobrać zarówno rodzaj, jak i dawkę środka ochrony. W efekcie zastosowanie odpowiednich preparatów, pozwala nam dostosować ochronę do aktualnie występującego na polu zagrożenia.
Odporność chwastów na herbicydy.
Kolejny istotny problem dotyczy stopniowego nabywania odporności na zabiegi herbicydowe przez niektóre gatunki chwastów. Pamiętajmy jednakże o tym, że nie jest tu winna jakość produktu do zwalczania chwastów, lecz procesy naturalne. W związku z ewolucją roślin, wykształcają one bowiem różnego rodzaju formy odporności na stosowane względem nich substancja aktywne. Wzrost odporności na herbicydy może przybierać kilka form. Wśród nich wyróżnić można:
- odporność w miejscu działania, w wyniku którego proces wiązania substancji czynnej w organizmie rośliny staje się coraz mniej skuteczny, aż w końcu przestaje działać;
- odporność metaboliczna, w efekcie której dany organizm jest w stanie znacznie szybciej rozłożyć określoną substancję czynną;
- odporność penetracyjna, gdzie rośliny absorbują określoną substancję aktywną w mniejszej ilości.
Z powyższymi procesami związane są najczęściej trzy etapy nabywania odporności. Należą do nich:
- powstawanie odporności prostej – na pojedynczą substancję czynną;
- wypracowanie odporności krzyżowej – na kilka substancji o podobnych schemacie działania;
- odporność wielokrotna – dany gatunek wykształca ją na kilka substancji o różnych mechanizmach działania, przy zastosowaniu wielu mechanizmów odpornościowych o podobnym schemacie działania.
Rozpoznanie tych procesów może pozwolić z jednej strony na dopracowanie nowych metod zwalczania agrofagów, natomiast z drugiej, może pomóc w ograniczeniu wykształcania się wśród nich procesów odpornościowych.
Ochrona herbicydowa – jak skutecznie stosować herbicydy?
Przeprowadzono wiele badań, mających na celu utrzymanie, a nawet stopniowe zwiększanie efektywności zastosowania środków ochrony roślin. Związane są one zarówno ze sferą mechanizmów działania poszczególnych preparatów, jak też z prostymi zabiegami agrotechnicznymi.
Jednym z ważniejszych procesów, który prowadzi do zwiększenia efektywności plonów jest stosowanie rotacji uprawianych gatunków. Warto bowiem pamiętać, że poszczególne rodzaje chwastów są często powiązane z określonym rodzajem uprawy. W efekcie przemyślana zmiana gatunku powoduje, że różnego rodzaju agrofagi nie będą w stanie wystarczająco szybko przystosować się do nowego otoczenia. Niektórzy specjaliści wskazują, że niskie uodpornienie niektórych chwastów na zabiegi może być powiązane też z naprzemienną uprawą zbóż jarych i ozimych. Ma to jednak swoje minusy, w postaci przeciętnie niższego plonowania tych pierwszych.
Następnym sposobem jest sama technika siewu i dobór roślin. W takim przypadku sprawdza się przykładowo gęsty zasiew, który sprawia, ze chwasty nie mogą dostatecznie się rozwinąć. Ten schemat również ma pewne minusy, ponieważ może skutkować mniejszym plonem ziarna, jednak zapewnia sporą ilość słomy. Dobrym sposobem jest też dobieranie gatunków zbóż wysoce konkurencyjnych dla chwastów.
Kolejnym krokiem jest rotacja stosowanych środków herbicydowej ochrony roślin. W tym aspekcie warto stosować preparaty o różnych mechanizmach działania, co pozwala na utrzymanie długotrwałej skuteczności chwastobójczej. W efekcie wykorzystania takiej techniki, zachowana zostaje wrażliwość chwastów na herbicydy.
Ochrona herbicydowa – jakich herbicydów używać?
Planując uprawę i związaną z nią ochronę herbicydową warto sięgnąć po sprawdzone i skuteczne środki.
Wśród nich wyróżnia się Chwastox DuoBox, zawierający preparat Chwastox Turbo 340 SL i Fenuxar 69 EW. Chwastox Turbo jest środkiem chwastobójczym w formie koncentratu, przeznaczonym do zwalczania jednorocznych chwastów dwuliściennych w zbożach jarych oraz ozimych. Fenuxar to natomiast selektywny herbicyd do stosowania nalistnego, zwalcza chwasty jedno i dwuliścienne. Preparaty te są szczególnie polecane w przypadku obserwacji zwiększonej odporności chwastów na stosowane przeciw nim zabiegi. Zwalczają on szerokie spektrum chwastów dwuliściennych oraz jednoliściennych i można je wykorzystać w szerokim zakresie upraw.
Kolejny, warty uwagi preparat to Rexade. Jest to selektywny herbicyd o działaniu układowym, zawierający innowacyjną substancję czynną, która zwiększa szansę na walkę z zachwaszczeniem.
Następny przykład stanowi Axial KOMPLETT 50 EC, czyli cały pakiet środków ochrony herbicydowej. Preparat przeznaczony został głównie do działań wiosną i zwalcza szeroki katalog chwastów dwuliściennych. Między innymi gatunki ekspansywne, górujące nad łanem jak komosa, chaber bławatek, przytulia czepna, rumian polny czy mak polny. Środek ten świetnie radzi sobie też z chwastami niższego piętra w tym fiołkiem polnym, niezapominajką, jasnotą purpurową, czy gwiazdnicą pospolitą.
Niezależnie od zastosowanego środka, powinniśmy pamiętać o stosowaniu się do zaleceń producenta.
Podsumowując należy zaznaczyć, że dobór odpowiednich metod agrotechniki i efektywnych środków herbicydowych zapewni ochronę i utrudni chwastom nabycie odporności na zabiegi. Pozwoli to cieszyć się dużym i dobrej jakości plonem, upraszczając pracę również w kolejnych latach.
